انواع سیستم مدیریت محتوا (CMS) و تاثیر آن بر روند طراحی سایت

سیستم مدیریت محتوا (CMS) چیست ؟

CMS یا همان Content Management System به معنای سیستم مدیریت محتوا ، یک برنامه کاربردی مبتنی بر وب است که به شما این امکان را می دهد بدون نیاز به دانش فنی و کدنویسی، وب سایت خود را محتواگذاری و مدیریت کنید. درواقع سیستم های مدیریت محتوا باعث صرفه جویی در زمان و هزینه می شوند. هدف اصلی برای راه اندازی CMS ها، کاهش زمان صرف شده برای برنامه نویسی است تا افراد بتوانند بر روی محتوای اصلی سایت و برنامه ریزی های کاری تمرکز نمایند. با استفاده از این سیستم شما می توانید به آسانی سایت خود را مدیریت کنید و اعمالی نظیر ایجاد، انتشار، ویرایش و حذف را انجام دهید.

با استفاده از CMS ها کارهایی از قبیل ذیل می توان انجام داد :

- ایجاد، ویرایش، انتشار، بایگانی صفحات وب

- ایجاد، ویرایش، انتشار، بایگانی مقالات و اخبار و غیره

- ویرایش موجودی (محصولات)، توضیحات، مشخصات محصول، قیمت، عکس و غیره

- مشاهده و مدیریت ثبت سفارشات و تراکنش هایی که در سایت انجام می شود

- مشاهده گزارشات و آمار سایت

- ایجاد سطوح دسترسی مختلف از سوی مدیر اصلی برای مدیران دیگر

و ...

پس با این تعاریف، سایت ساز های آنلاین مانند سایت ساز آنلاین یوتاب ، یک CMS یا سیستم مدیریت محتوا در اختیارتان قرار می دهند تا بتوانید به آسانی و بدون نیاز به دانش فنی و کدنویسی، سایت حرفه ای طراحی کنید. هرچه کار کردن با CMS راحت تر باشد و دسترسی های بیشتری برای مدیریت سایت در اختیار شما قرار دهد، طبیعتا شما نیز می توانید حرفه ای تر کار کنید.

انواع سیستم مدیریت محتوا (CMS)

به طور کلی دو نوع سیستم مدیریت محتوا وب وجود دارد : 1.متن باز 2. اختصاصی

1. سیستم مدیریت محتوا متن باز یا منبع باز

Open source CMS

CMS های متن باز سیستم های مدیریت محتوایی هستند که دسترسی به کدهای آن ها برای عموم افراد به صورت رایگان امکان پذیر است. برای استفاده از این نوع CMS باید نرم افزار آن ها را نصب کنید. سپس روی یک وب سرور قرار دهید. امکانات ابتدایی CMS های متن باز محدود است و برای توسعه سایت و افزایش امکانات، لازم است که از افزونه ها و ماژول ها و پلاگین ها و ... استفاده کنید که برای انجام این کار ها نیاز به دانش کدنویسی دارید و یا اینکه باید از یک طراح سایت کمک بگیرید.

به این خاطر که کدهای سیستم های مدیریت محتوای متن باز در اختیار عموم به صورت رایگان قرار می گیرد، این سیستم ها معمولا دچار ضعف های امنیتی هستند.

با این که این نوع از CMS ها رایگان هستند، اما استفاده از آن ها برای کاربرانی که دانش برنامه نویسی ندارند، می تواند هزینه های زیادی داشته باشد. هزینه هایی برای کمک فنی در هنگام نصب و راه اندازی، سفارشی سازی برای گسترش نرم افزار ، قالب های سازگار، افزودنی ها و پلاگین ها (اگرچه ممکن است نسخه های رایگان نیز در دسترس باشند)، هزینه پشتیبانی برای طراحی سایت، به روزرسانی نرم افزار و ... از جمله هزینه هایی است که استفاده از CMS های منبع باز یا متن باز می تواند برای شما داشته باشد.

از جمله سیستم های مدیریت محتوای متن باز می توان به موارد زیر اشاره کرد :

wordpress

وردپرس معروف ترین CMS متن باز خارجی است که بر پایه زبان برنامه نویسی PHP نوشته شده است. وردپرس ابتدا به عنوان یک سیستم وبلاگ دهی طراحی شد. امکانات وردپرس شامل معماری پلاگین و یک سیستم قالب است که بیشتر برای وبلاگ نویسی کاربرد دارد. اما سایر انواع محتوا وب نیز مانند فروم ها ، گالری های رسانه ای و فروشگاه های آنلاین نیز روی آن پیاده سازی شده است. درواقع امکانات مدیریتی وردپرس محدود است و برای سایت هایی که می خواهند در سطح وسیع تری فعالیت کنند گزینه مناسبی نمی باشد. آمار بالای حملات هکری یکی از ضعف های اساسی وردپرس است و نیاز به بروزرسانی مداوم دارد. نرم افزار وردپرس فارسی نیز موجود است اما آن طور که باید گویا نیست و کاربران مبتدی نمی توانند به تنهایی و بدون هزینه آن را توسعه دهند.

joomla

جوملا نیز یک CMS منبع باز خارجی است که بر پایه زبان برنامه نویسی PHP نوشته شده است. سیستم جوملا بدون کد نویسی قابلیت انعطاف زیادی ندارد. تنها در دایره امکاناتی که کامپوننت ها، پلاگین ها و ماژول ها دراختیارتان قرار می دهند امکان انعطاف و تغییر دارید که بسیاری از ماژول های آن پولی و تجاری هستند. کار با جوملا نسبت به وردپرس برای کاربران آماتور پیچیدگی های بیشتری دارد. البته از زبان فارسی پشتیبانی می کند. جوملا نسبت به وردپرس حملات هکری کمتری را تجربه کرده اما با این حال باز هم آمار قابل توجهی دارد. در هرصورت این ضعفی است که CMS های متن باز دارند.

Drupal

دروپال یکی از CMS های قدرتمند متن باز خارجی است که سایت های مهمی به ویژه سایت های سازمانی و خبری در دنیا توسط آن طراحی شده است. دروپال با PHP نوشته شده و تحت مجوز GNU General Public License توزیع شده است. این CMS از لحاظ امنیتی قوی تر از CMS های متن باز دیگر است. البته طراحی سایت با دروپال نیازمند دانش حرفه ای برنامه نویسی شی گرا است و کاربران عادی و یا حتی طراح سایت های مبتدی نمی توانند با آن طراحی سایت انجام دهند. دروپال گزینه مناسبی برای وب سایت های کوچک نیست. پیچیده تر بودن و دشواری بیشتر کار با این سیستم باعث شده است که نسبت به بقیه ی CMS های متن باز خارجی مثل وردپرس و جوملا در ایران کاربرد کمتری داشته باشد.

2. سیستم های مدیریت محتوای اختصاصی

Proprietary CMS 

کدنویسی و برنامه نویسی سیستم های مدیریت محتوای اختصاصی از پایه توسط یک شرکت انجام می شود و کد منبع سایت در اختیار عموم قرار نمی گیرد. درنتیجه این نوع از CMS ها از امنیت بسیار بیشتری نسبت به CMS های متن باز برخوردار هستند. زبان برنامه نویسی محبوب و پرکاربرد برای CMS های اختصاصی، ASP.NET است.

روند طراحی سایت با سیستم های مدیریت محتوای اختصاصی به این صورت است که شما لایسنس یا مجوز استفاده از CMS آن شرکت را خریداری می کنید و سایتی مختص خودتان با امکاناتی که آن شرکت در نظر گرفته در اختیارتان قرار می گیرد. لایسنس سایت نیز به صورت ماهانه یا سالانه (بستگی به قوانین آن شرکت دارد) نیاز به تمدید دارد. پرداخت این هزینه به صرفه ، به شما این اطمینان را می دهد که خدمات و پشتیبانی که توسط شرکت به سایت شما ارائه می گردد، به صورت مستمر ادامه خواهد داشت.

طراحی سایت با CMS های اختصاصی، مانند خانه ای است که پایه بنای آن گذاشته شده و شما می توانید ادامه آن را برحسب نیاز و سلیقه خود بسازید. درواقع پنل مدیریتی در اختیار شما قرار می گیرد که در آن همه امکاناتی که برای مدیریت و طراحی سایتتان به آن ها احتیاج دارید، در آن فراهم شده و شما می توانید به سادگی و بدون نیاز به دانش کدنویسی، با پنل مدیریتتان کار کنید.

مزیت سیستم مدیریت محتوای اختصاصی این است که شما هزینه کمتر و مقرون به صرفه تری نسبت به هزینه های طراحی سایت با CMS های متن باز خواهید داشت. زیرا همه امکانات مشخص است و شما مطمئن هستید که همواره تیم فنی متخصصی آماده پاسخگویی و پشتیبانی از شما هستند. نگران کارایی یا ناامنی امکانات سایت و پنل نخواهید بود.

همچنین با انتخاب یک CMS اختصاصی مناسب و کاربردی، نگرانی در زمینه وب سرور نیز نخواهید داشت زیرا این شرکت ها خدمات وب سرور را نیز برای شما فراهم می کنند. فقط کافی است مطمئن شوید که از سرور اختصاصی ، قوی و محلی استفاده می کنند. همچنین شرکت های طراحی سایتی که با CMS اختصاصی کار می کنند، در روند کار با شما همراه هستند و پشتیبانی های لازم را انجام می دهند.

برای کاربران مبتدی یا کسانی که نمی خواهند زمان زیادی را صرف طراحی سایتشان کنند، استفاده از این نوع CMS ها بهترین گزینه است. با هزینه ای اندک و بدون دغدغه های جانبی، سایتی حرفه ای خواهید داشت. البته باید در انتخاب طراحی سایت دقت نمایید و بهترین CMS اختصاصی که بتوانید با آن کار کنید را انتخاب کنید.

از CMS های اختصاصی برتر می توان به موارد زیر اشاره کرد :

SharePoint

شیر پوینت یکی از نرم افزار های تحت وب طراحی شده با ASP.NET توسط شرکت ماکروسافت است و برای طراحی پورتال سازمانی و شرکتی کاربرد دارد. این نرم افزار به گونه ای طراحی شده است که کاربران بدون نیاز به دانش کدنویسی بتوانند با آن کار کنند. اولین نسخه از شیرپوینت در سال 2001 عرضه شد و آخرین نسخه آن هم شیرپوینت 2019 است که در سال 2018 منتشر گردید.

Kentico 

کنتیکو یکی از CMS های اختصاصی است که با ASP.NET طراحی شده و قابلیت طراحی سایت های شرکتی ، سازمانی ، طراحی پورتال و فروشگاه آنلاین را دارا است.

یوتاب وب 

یوتاب وب نیز یکی از CMS های اختصاصی است که توسط طراحی سایت یوتاب با ASP.NET طراحی شده است. کدنویسی های این سیستم مدیریت محتوا از پایه توسط تیم فنی یوتاب انجام شده و به صورت ویژه برای کاربران ایرانی و به زبان فارسی طراحی شده است. CMS یوتاب ساده و حرفه ای است و امکانات طراحی سایت بسیاری در آن برای مدیریت سایت وجود دارد. این سیستم مدیریت محتوا قابلیت ساخت و طراحی فروشگاه آنلاین ، طراحی سایت شرکتی، اداری، طراح پورتال، خبری، سازمانی و شخصی را دارا است.

مزیت CMS یوتاب برای کاربران ایرانی و فارسی زبان این است که یک سایت امن و بومی در اختیارتان قرار می گیرد که از پشتیبانی آن اطمینان دارید. دیگر نگرانی برای حملات هکری هم نخواهید داشت چرا که از یک سیستم مدیریت محتوای اختصاصی استفاده می کنید.

کدام نوع از سیستم مدیریت محتوا (CMS) مناسب شما است ؟

انتخاب سیستم مدیریت محتوا مناسب بر روند طراحی سایتتان بسیار موثر خواهد بود. اینکه در نهایت شما از چه نوع CMS استفاده می کنید به خواسته ها و انتخاب خودتان بستگی دارد. اما شما باید با امکانات ، ویژگی ها و نقاط قوت و ضعف انواع سیستم مدیریت محتوا آشنا باشید تا بتوانید بهترین انتخاب را برای طراحی سایت انجام دهید. در این مقاله سعی کردیم تا اطلاعات لازم را در اختیارتان قرار دهیم. اگر شما اطلاعات کافی در این زمینه نداشته باشید، تحت تاثیر تبلیغات دور از واقعیت و نادرست برخی از طراحان و یا شرکت های طراحی سایت قرار می گیرید. صرف این که شما هزینه های بالا و زیادی را صرف کنید، دلیل بر این نیست که سایت حرفه ای تری تحویل می گیرید. ممکن است هزینه های زیادی را پرداخت کنید و در نهایت هم به یک سایت حرفه ای و مناسب نرسید. یا اینکه نتوانید خودتان سایتتان را مدیریت کنید و پشتیبانی هم از شما صورت نگیرد (و بسیاری موارد دیگر که در بالا هم توضیح دادیم)

در هر صورت، یک سیستم مدیریت محتوای اختصاصی بومی با سرورهای قدرتمند محلی که از امنیت بالایی برخوردار باشد و تیم فنی متخصص از سایت ها پشتیبانی مستمر انجام دهد، می تواند بهترین گزینه برای طراحی سایتتان باشد.