025-32918746 ورود
تعرفه هاقالب هاامکانات

گزارش نخستین جلسه دوره «حل مسئله و خلاقیت»

»گزارش نخستین جلسه دوره «حل مسئله و خلاقیت»
گزارش نخستین جلسه دوره «حل مسئله و خلاقیت»
تاریخ برگزاری: شنبه 2 دی 96
محل تشکیل جلسه: دبیرستان پویندگان دانش
تعداد شرکت کنندگان: 20 نفر
مدرس: آقای دکتر پزشکی
مقدمه دکتر پزشکی در معرفی و اهداف «مدرسه خلاقیت»:
«مدرسه خلاقیت» برای انتقال دانش و تجربه حل مسئله به وجود آمده، و هدفش ایجاد اکوسیستمی (زیست بوم) است که از راه آن، هم­افزایی دانش و تجربه، و همفکری گروهی برای روبه­رو شدن با چالش­های فردی، اجتماعی، و خصوصاً کسب و کار میسر شود.
سه آیتم کلی برای رسیدن به این اهداف در نظر گرفته شده است:
  • برگزاری کلاس­های آموزشی با هدف رسیدن به ادبیات مشترک «حل مسئله»؛
  •   استفاده از تجربیات افرادی که با حل مسائل و چالش­های سخت و متفاوت، توفیقاتی در زمینه­های اجتماعی و اقتصادی کسب کرده­اند؛
  • جلسات گروهی همفکری برای حل مسائل پیشنهادی: در این بخش، مسائل واقعی­ای که افراد در کسب­وکار و زندگی خود با آن مواجه هستند، به­صورت مطالعه موردی مطرح، و با ادبیات مشترک ایجادشده، تلاش می­شود راهکارهای خلاقانه برای حل آنها یافت شود.


چکیده مطالب آموزشی:

فرایند استاندارد حل مسئله:


شناسایی مسئله ← تعریف و فرمولاسیون مسئله ← ایده پردازی ← امتیازدهی با ایده ها و انتخاب ← اجرا و بازخورد


تعریف فرمولاسیون:
مسئله، شکاف میان وضعیت موجود (و عموماً نامطلوب) و وضعیت مطلوب (خواسته) است. بر اساس فرمول استاندارد، هر مسئله دارای موضوع، وضعیت موجود و وضعیت مطلوب است؛ یعنی برای آنکه بتوانیم مسئله­ای را به­درستی تعریف کنیم، بایست بتوانیم موضوع آن را دقیق، و تا جای ممکن ریز و شفاف بیان کنیم و خواسته­ها و مطلوبیت­ها را نیز در قالب­های دقیق مطرح نماییم.
ویژگی­های فرمولاسیون مطلوب:
  1. شفاف باشد؛ یعنی به اندازه کافی ساده و مقید شده باشد؛
  2. وضعیت موجود و مطلوب سنخیت داشته باشد؛ مثلاً اگر موضوع "وزن دلخواه بدن من" است، و وضعیت موجود 100 کیلوگرم است، وضعیت مطلوب نمی­تواند 2 متر باشد، بلکه باید گفت 80 کیلوگرم؛
  3. حتی­الامکان از موضوع بتوان به وضعیت موجود و مطلوب پی برد. در مثال قبل، زمانی که موضوع "وزن دلخواه بدن من" است، می­دانیم که وضعیت موجود و مطلوب باید کمی باشد و در قالب کیلوگرم بیان شود؛
  4. دقیقاً به جنبه­ای از موضوع اشاره کند که مورد نظر شماست؛
  5. دقت کنید که یک واژه برای وضعیت موجود و مطلوب مشترک لفظی باشد؛
  6. قید کافی به مسئله زده شده باشد؛
  7. فقط به یک مسئله اشاره شود.
تمرین کلاسی:
هرکدام از شرکت­کنندگان موظف شد که 5 مسئله­ای را که هم اکنون با آن مواجه است، به­صورت فرموله ارائه دهد. سپس به­طور موردی مسائل سه نفر از شرکت­کنندگان بررسی شد. در این بررسی، نکات زیر به دست آمد:
  • در برخورد اول با مسائل دیگران، ممکن است منظور طرح­کننده مسئله به­درستی فهمیده نشود. این اشکال از شفاف نبودن خود مسئله در ذهن طراح، وجود اشتراکات لفظی، و برداشت­های متفاوت شنوندگان ناشی می­شود. برای آنکه دچار این معضل نشویم، لازم است طراح مسئله، تا جای ممکن مسئله­اش را مقید کند؛ یعنی تا حد امکان آن را ریز کند، و قیدهای مکان، کیفیت، کمیت، زمان، و... را به آن بیفزاید؛
  • گاهی دیده می­شود، مانند آنچه در تمرین گروهی ما پیش آمد، افراد به­جای توجه دقیق به مسئله طرح­شده، سعی می­کنند خودشان مسئله را در قالب­های ذهنی­شان فرموله کنند. به عبارتی به­جای مسئله­یابی، مسئله­سازی می­کنند. بنابراین به خاطر داشته باشیم که در برخورد با مسائل دیگران ذهنیات خود را القا نکنیم و فقط سعی کنیم با پرسش بیشتر، موضوع و مطلوبیت ذهن طراح مسئله را بهتر بشناسیم؛
  • مسائل گاهی ساده­اند، یعنی در نگاه اول به­راحتی فرموله می­شوند، اما بسیاری اوقات نیز امکان فرموله کردن آنها با تلاش اولیه وجود ندارد؛ بدین علت که همیشه با تک مسئله روبه­رو نیستیم که به­سادگی بتوانیم آن را در قالب استاندارد بیاوریم؛ بلکه خوشه­ای از موضوعات مطرح است که هرکدام به­تنهایی مسئله جداگانه­ای است. تشخیص موضوعات، و قید زدن به هر موضوع، کمک می­کند خوشه­ها، تبدیل به تک­مسئله شوند؛
  • همان­گونه که در کتاب­ها و مقالات مرتبط با خلاقیت عنوان شده است، و در تمرین گروهی ما نیز دیده شد، علت­یابی و تحلیل، نخستین گرایش ذهنی افراد در برخورد با مسئله است. یعنی ذهن به طور معمول میخواهد مسائل را با شیوه تحلیلی فرموله و حل کند. این فرایند به این معناست که ما عموما تمایل داریم با تکیه بر دانش و اطلاعات پیشین مسئله را حل کنیم. اما باید توجه داشت که در رویکرد «حل خلاقانه مسائل» ما به دنبال راه های نرفته هستیم؛ و اگر دانسته های پیشین ما برای حل مسئله کفایت می­کرد، یا دیگر مسئله ای نمی­داشتیم، یا نیازی به نگاه تازه نبود. بنابراین در این رویکرد جدید، تلاش میکنیم از مرز دانسته های خود (به نوعی موانع ذهنی و روانشناختی مان) با کمک تکنیک های فردی و جمعی عبور کنیم.

تمرین جلسه بعد:
هرکدام از شرکت­کنندگان موظف شده است 200 مسئله فرموله­شده به­عنوان تکلیف ارائه دهد.

پرسش‌های متداول
طراحی سایت فروشگاهی شروع کنید
طراحی سایت شرکتی شروع کنید
طراحی سایت خبری شروع کنید
طراحی سایت شخصی شروع کنید
طراحی سایت املاکی شروع کنید
menusearch